دهرگهههك بۆ بهرسڤان

خودايىَ مةزن زارؤك وةسا يىَ ئافراندي ئةو حةز ذ ثرسياركرنآ دكةت؛ ثيَخةمةت وىَ ضةندىَ ئةو ئةقلىَ خوة ب رِيَذةكا هةرة مةزن ثرِبكةت ذ تيَطةه و ثيَزانينان، قوناخا زارؤكينييَ ذى ب قوناخا ثرسياركرنآ دهيَتة هذمارتن، ذبةركو نيَزيكة ثتريا وآ ئاخفتنا زارؤك دكةت؛ ثرسيارن()، ضونكي زارؤك وةسا هةست ثيَدكةن ئةو تشتةكي ذ وان تشتيَن ل دةوروبةريَن وان هةين نزانن، و ذبةركو نةزانين ترسآ بةرهةم دئينيت؛ ئةو بزاظان دكةن هندي هيَز د واندا هةية فيَرببن، ظيَجا دىَ بينين زارؤكىَ سىَ سالي؛ هةر رِؤذ ب دةهان ثرسان ئاراستةي دايباب و خؤشك و براييَن خوة ييَن مةزن دكةت، و طومان تيَدا نينة بةرسظيَن وان كارتيَكرنىَ ل وي دكةن، و وي ذ رِةوشةكآ بؤ رِةوشةكا دي ظةدطوهيَزن؛ ب بةلطةيىَ طوهؤرينا شيَوازىَ وان ثرس و بابةتيَن جهىَ ثرسياركرنىَ ب شيَوةيةكىَ بةردةوام()، بةردةوام دىَ هندةك ثةيظان ذىَ طوهليَبي، وةكي: بؤضي؟ جهىَ وي ل كيظةية؟ ضاوا ضيَبوو؟ ذ كيظة هاتية؟ ئةو ضية (ما هو) (ما هي)؟ ئةرآ تؤ دزاني؟ وي دظيَت هةر تشتةكىَ ميَشكيَ وي مذويل دكةت بزانيت، حةز دكةت د وان تشتان بطةهيت؛ ييَن ئةو دبينيت و طوهليَدبيت، بةلكي د بةرسظىَ بطةهيت، دبيت ذى تيَنةطةهيت، و دبيت بؤ بةرسظآ بؤ دةمةكآ باش بيَدةنط بيت؛ دبيت ذى بيَدةنط نةبيت().

زارؤك ب وىَ دهيَتة جوداكرن؛ وي حةزا زانينىَ يا هةي، و بةلكي ئةظة ل دويظ وىَ ذينطةها ئةو تيَدا دذيت زيَدة ببيت، و ل دويظ وان دةليظةييَن بؤ وي دهيَنة ثيَش، ذبةر ظىَ ضةندىَ ذى؛ ئةم دىَ هشك و مةندةهؤش بين؛ ئةطةر هةظبةركرنةكآ بكةين د ناظبةرا وان ثرسياريَن مة د زارؤكينيا خوةدا دكرن و ثرسياريَن ئةو ئةظرو دكةن، ذبةر جياوازييا دةمي و جهي و ثيَشكةفتنا زانستي، و طومان تيَدا نينة كو ئةو شيَواز و ستايلىَ ثةروةردةكار د ثةروةردةكرنىَ دا بكاردئينن؛ ب شيَوةكىَ رِؤهن و زةلال كارتيَكرنىَ لسةر بةرفرةهبوونا دياردا ثرسياريَن زارؤكي يان كيَمبوونا وان دكةت، ظيَجا ئةو ثةروةردةكارىَ رِيَكىَ خوةشدكةت و دةرفةتىَ ددةتة زارؤكي و ب كةيفخوةشي ثيَشوازييَ ل وان ثرسياران دكةت ييَن زارؤك دكةت؛ دىَ ضيتة دناظ كويراتيا ناخىَ واندا، بةلىَ ئةوىَ ثرسياريَن وان وةرنةطريت و رِةد دكةت، يان ب قيذي و هةوارييان بةرسظا وان ددةت؛ ئةو نابينيت كةسةك ثرسياران ذىَ بكةت()، هةر ضةندة ئةم هةمي د هةظرِاينة؛ كو نة يا دورستة و د بةرذةوةندييَ دا ذى نينة زارؤك بسةر هةمي تشتان هةلببيت و بزانيت، بةلىَ هةروةسا يا طرنطة؛ زارؤك هةست ب ترسىَ نةكةن كو ثرسيارىَ لدور هندةك تشتيَن كارتيَكرن لسةر ذيانا وان هةي بكةن، هةروةسا يا طرنطة زارؤك هةست ثىَ نةكةن كو ئةو د ثشتطوهظة هاظيَتينة، و د بةرزةنة و نة جهىَ باوةرييَ نة، طرنطتر ذ ظىَ ذى؛ ثيَدظية دةمآ ئةو د طةل مالباتا خوة دئاخظن؛ هةست ب ئارامييَ بكةن().

ئه‌گه‌رێن گه‌له‌كیا

پرسیاران ل دهڤ زارۆكان

د شياندا هةية طرنطترين وان ئةطةريَن وة ل زارؤكي دكةن طةلةك ثرسياران بكةن، د ظان ضةند خالاندا كورت بكةين:

  1. حةزا زارؤكي بؤ زانينىَ و ئاشكةراكرنىَ، وةكي ئالاظةكي بؤ ثرِكرنا ثيَدظياتييَن طةشةكرنا ئةقلي().
  2. ثيَدظياتيا زارؤكان بؤ تيَطةهشتنا هةر تشتةكىَ ل دةوريَن وان ذ دياردة و تشتان.
  3. دوودليا زارؤكان و ترسا وان ذ تشتان، ئةظةذى ذبةر نةبوونا ض سةربوَران بةري هنطي، بؤ نموونة: زارؤك ذ طيانةوةران دترسيت، هةتا ئةطةر ئةو هيَرش ذى نةكةنة سةر، ذبةر ظىَ ضةندىَ ذى؛ طةلةك ثرسياران دكةت دا هةست ب تةناهييَ بكةت.
  4. طةشةكرنا شيانيَن زارؤكي ييَن زماني، ظيَجا دةمآ ئةو ثرسيار لدويظ ثرسيارىَ دكةت؛ ئةظة هند ذبةر حةزذيَكرنا وةرطرتنا بةرسظىَ نينة هندي ذبةر بكارئينانا زمانىَ خوةية، و شانازيبرنا ب شيانيَن خوة ييَن زمانيية، و ثيَدظياتييا وي بؤ بةرشداريكرنا جظاكي ية.
  5. دةرفةتا ثيَكطةهشتن و بةشداريكرنا وذداني، د ناظبةرا دايباب و زارؤكاندا.
  6. طةشةكرنا باوةري بخوةبوونا زارؤكي، ب نةفسا خوة و دايبابيَن خوة، و طةشةكرنا قةدرطرتنا ل زاتآ خوة().

سرۆشتێ پرسیاران

ل دهڤ زارۆكان

داكو ب شيَوةكىَ باش د ثرسياريَن زارؤكي بطةهين؛ ثيَدظية ئةم جوداهييَ د ناظبةرا ثرسياريَن ئةقلي و زماني، و ييَن دةرؤني دا بكةين، ئةظةذى ضونكي د جورىَ ئيَكىَ دا؛ زارؤك بزاظان دكةت تشتةكي بزانيت، يان بةحسىَ تشتةكي بكةت، بةلىَ هنديكة جورىَ دووىَ ية؛ ثالدةرىَ وان ئارامييا دةرؤنيية، نةكو بةرسظ بخوة، و يا ثيَدظي و فةرة ئةم رِاستييةكا بنةرةت ثشترِاست بكةين، كو ئةوذى ئةظةية: ثرسياران؛ (دةلالةتةكا) هةلويستي يا ظةبر هةية، ظيَجا ئةم نةشيَين بهايىَ ثرسيارىَ بزانين، يان د وآ بطةهين و رِامانا وىَ دياربكةين، ئةطةر نة ب رِيَكا وي هةلويستىَ دياركري بيت، ئةوىَ زارؤك ثالداي وىَ ثرسيارىَ بكةت، ئةظجا ثرسيارىَ بخوة ض بهايىَ خوة نينة د خوةييا خوةدا، بةلكي بها و (دةلالةت) و طرنطييا خوة ذ سرؤشتىَ وي هةلويستي وةردطريت يىَ ئةو دورثيَضكري، و سىَ ئةركيَن ئاظاكةر ييَن طرنط ييَ د ثرسياريَن زارؤكي دا هةين، ئةوذى ئةظةنة:

  1. ثةيداكرنا هةفسةنطييا دةرؤني لدةظ زارؤكي، ضونكي طةلةك ثرسياريَن زارؤكي؛ ذ ئةطةرةكىَ دةرؤنينة.
  2. هزركرنا مرؤظ ثيَزانينان ذىَ دةردئيَخيت، زارؤك بزاظان دكةت بطةهيتة زانينةكا نوي، ب ثشتبةستا لسةر هندةك ثيَزانينيَن بةرهةظ، كو وىَ زانينىَ لسةر ئاظا بكةت يان ثيَكظة طريَبدةت.
  3. نياسينا ويَ ذينطةها ئةو دورثيَضكري، و كاريَن ذيانىَ ييَن طرنط، ذ وان ذى؛ نياسينا بهاييَن رِةوشتي و سلوكي، ئةويَن دكةظنة د بن وي

جورێن پرسیاران

ل دهڤ زارۆكان

يا ب مفاية ئةم بزاظان بكةين وان ثرسياريَن زارؤك دئازرينيت ثؤلين بكةين، ذبةركو بةرسظا لسةر ظان ثرسياران ب طوهؤرينا جورىَ وىَ دهيَتة طوهؤرين، و د شياندا هةية ئةو ثرسياريَن لدةظ زارؤكي هةين، بؤ ظان جوران ثؤلين بكةين:

  1. ثرسياريَن خؤدان سرؤشت و سةخلةتىَ زماني: وةكي: بؤضي ئةظ تشتة ب ظان ناظان هاتينة ناظكرن؟ بؤضي ئةم ناظان نةطوهؤرين؟ بؤضي ئةم زمانةكىَ دي نةئافرينين؟
  2. ثرسياريَن وجودي: و د ضارضوظىَ وىَ دا ئةظ ثرسة دهيَن: ئةم ذ كيظة هاتينة؟ و دآ كيظة ضين؟ زارؤك ضاوا هاتينة هةبوونىَ؟ و رِامانا مرنآ ضية؟ و ثا تو بؤ طةردووني ض دبيَذي؟ هةتا دويماهييَ.
  3. ثرسياريَن ثشتةرِيبوونآ (تةمةررود): ئةو ذى لدور ظآ هزرآ دزظرن: بؤضي رِيَك ب زارؤكان ناهيَتة دان ب هندةك تشتيَن رِيَك ب مةزنان دهيَتة دان؟ ئةوذى ثتر لسةر شيَوازىَ ضاظليَكرنا مةزنان دهيَن، ل جهآ كو لسةر شيَوازىَ ثرسياران بن.
  4. ثرسياريَن تاقيكةر: ئةوذى كومةكا ثرسيارانن؛ زارؤك ئاراستة دكةت ثيَخةمةت تاقيكرنا شيانيَن مالبات و كةس و كاران، و رِةخنةكرنا وي تشتىَ ئةو وةك لاوازييةك لدةظ كةس و كاريَن خوة دبينن، ئةو ذى ثتريا جاران لسةر شيَوازىَ سوحبةت و ترانةكرنيَ دهيَن، د طةل هةظبةركرنا كةس و كاريَن خوة د طةل كةس و كاريَن هةظاليَن خوة، ثتريا دةمان ذى ئةظ ثرسة لدور شيانيَن كةس و كاران ييَن مالي (ثارةي) و لةشي دزظرن.
  5. ثرسياريَن دوودليا زارؤكينييَ: طةلةك جاران زارؤك ثرسياران ئاراستة دكةن، و ئةظ ثرسيارة جهىَ هةستكرنيَن ب دوودلييَ لدةظ وي دطرن، و ئةو ثرسياريَن دوودلييَ؛ ييَن ذ هةميان ثتر زارؤك دووبارة دكةت: ثرسيَن دةربارةي بةرزةبوون و نةئامادةبوونا ئيَك ذ دايبابان، يان ديارديَن دي ييَن كوضكرنيَ نة.
  6. ثرسياريَن ئاشكةراكرنا لةشي: و ل ثيَشكةكيا وان ثرسياريَن زارؤك ئاراستة دكةت ثيَخةمةت ئاشكةراكرنىَ: ئةو ثرسيارن ييَن طريَدايي ب جوداهييَن لةشي د ناظبةرا هةردوو تؤخمان دا.

ئةظ ثولينكرنة؛ دشيَت هاريكاريا كةس و كاريَن زارؤكي بكةت، بؤ تيَطةهشتنا ثاشخانةيا بةطراوةنديَ وىَ ثرسيارا ذ لايىَ زارؤكيَن وانظة دهيَتة ئاراستةكرن، ئةو ذبةر ثرسيارىَ بخوة ثرسيارىَ ناكةن، بةلكي ئةو ذبةر ثالدةرةكي وىَ ثرسياريَ دكةن، ثيَخةمةت تيَطةهشتنىَ().

بۆچی دایباب بهرامبهر پرسیارێن زارۆكان خوه بسهرڤه نابهن؟

ثشتطوه هاظيَتنا ثرسياريَن زارؤكان و بيَزاربوونا ذ وان، هندةك جاران ئةطةرآ وىَ؛ نة بتنىَ نةزانينا بةرسظىَ و طرنطيا وىَ، و نةزانينا رِؤلىَ وىَ ييَ دةرؤني و ثةروةردةيية، بةلكي ذبةر هندةك ئةطةريَن دي بن، و دبيت ييَن ذ هةميان طرنطتر:

  1. هةستكرنةكا مةزن ب سةيراتيا ثرسيارا زارؤكي، يان ب بيَبهاييا ويَ يان نة ذ دلييا وىَ، ئةوا كو دبيتة ئةطةر كو طرنطي ب وىَ ثرسآ نةهيَتة دان، يان طوهدارييا وىَ نةهيَتةكرن، ظيَجا مةزن ديَ كةظنة دناظ تةحسينوكا (خةلةتييا) بةزاندن و زيَدةطاظيكرنا لسةر مافيَن زارؤكي د هزركرنيَدا، ب رِيَكا تايبةت ب وانظة، ئةوا كو ب سادةيي و رِؤهنييَ دهيَتة جوداكرن، ئةظزيَدةطاظيية ذى؛ شيَوازةكة ذ شيَوازيَن دةستهةلاتا ئةقلي، ئةوا كو مةزن بكاردئينن، ئةو ذبيردكةن كو زارؤك ثرسيارا خوة يا سادة ب حةزةكا رِاستطؤيانة دكةن، ثيَخةمةت زانينىَ، يان ئاشكةراكرنا وىَ جيهانا ئةو دورثيَضكري، ئةظة ذبلي ئارمانجا دةرؤني يا بلةز بؤ ثرسيارا وي، كو ئةو ذى دووبارة زظراندنا وآ هةفسةنطيا دةرؤنيية يا وي د هةلويستةكيدا ذ دةستداي.
  2. مةزن زةحمةتيا وآ ثرسيارا زارؤك دكةن دزانن؛ ظيَجا دةمآ ثرسيارىَ ثةيوةندي ب لايةنةكي ذ لايةنيَن حةرامكرييَن جظاكي يان رِةوشتي ظة هةبيت، ل بن ضارضؤظةكآ رِةؤشةنبيري ييَ دياركري، رِيَ ناهيَتةدان ئةو بهيَتة بةلاظكرن هةتا زارؤك نةطةهيتة ذيةكآ دياركري، ظيَجا زةحمةتييا ثرسياريَن زارؤكان و سالؤخةتدانا وان ب ثرسياريَن ب شةرم، مةزنان حيَبةتي دكةت، ل ظيَرىَ ثيَدظية لسةر مةزنان ئةو باش خوة بةرهةظ بكةن، و ويَ زانينىَ لدةظ خوة ثةيدا بكةن، يا دبيتة هاريكار بؤ بةرسظدانةكا دورست ل دةمآ ثرسيَن ب ظي شيَوةي دهيَنة كرن.
  3. هندةك جاران طةلةكي و ب دويظ ئيَكيا ثرسياريَن زارؤكان؛ دبيتة ئةطةرةكآ دي يىَ وىَ ثشتطوه هاظيَتنا لدةظ مةزنان دياردبيت، و ئةطةر مةزنان زانيبا كا ذ لايةنىَ دةرؤني ظة ظان ثرسياران ضةند طرنطييا خوة هةية؛ دا وان هةلويستةكآ دي هةبيت، كو ئةو ذى هاندانا زارؤكية هةتاكو بةردةوام بيت لسةر كرنا ثرسياريَن خوة، كو دآ بيَذى ئةو يىَ ب دةنطةكيَ طوهليَبووي هزردكةن.
  4. دناظ وان ئةطةريَن وة ل مةزنان دكةن وةكي ثيَدظي طرنطييَ نةدةنة ثرسياريَن زارؤكان؛ هندةك ذ ظان ثرسياران ب شيَوازةكيَ ظةشارتي دهيَنةكرن نةكو ب شيَوةكىَ ئاشكةرا و رِاستةوخؤ.
  5. دبيت رِةظينا دايبابان ذ بةرسظان؛ ذبةر نةزانينا وي تشتي بيت ييَ زارؤكي دظيَت بزانيت، ظيَجا ديَ بيَذينة وان: ثيَدظية لسةر هةوة؛ هوين بؤ زارؤكيَن خوة ل بةرسظان بطةرن، و ب دةستثاكي و رِاستطؤيي بؤ بيَذن().
  6. ئةطةرةكآ دي ييَ ثشتطؤه هاظيَتنا ثرسياريَن زارؤكان ل دةظ دايبابيَن وان ئةظةية؛ زارؤك دآ ثرسيارةكآ كةت كو خودان ئاستةكآ بلندة و يا بزةحمةتة، و ذ ئةقلىَ وان مةزنترة، و توخويبيَن ئةقليَ وان دبةزينن، ظيَجا دآ دايباب هزرا خوة كةن، كا ئةرىَ زارؤك ضاوا طةهشتية ظيَ ثرسيارىَ()، و دآ ثشتا خوة دةنة بةرسظىَ و طرنطييَ ثآ نادةن.

دایباب دێ چاوا سهرهدهرییێ د گهل پرسیارێن زارۆكان كهن؟

ئةركآ دايبابان؛ ثيَشكيَشكرنا بةرسظيَن دورستة لسةر ثرسياريَن زارؤكان، كا ضاوا لسةر وان ثيَدظية ذى ئةو رِيَكيَن طةنطةشىَ و دان و ستاندنيَ ئامادة بكةن، سةبارةت وان ثرسياريَن لدور بابةتيَن ئيماني د سةرىَ زارؤكيَن وان دا ضيَدبن، هةروةسا د هاريكاربن د طةل وان كو ئةو هزريَن وان هةين لدور ئاييني ببيَذن، ثيَخةمةت ويَ ضةندىَ ئةو ئارامييَ و باوةريآ و تيَطةهشتنا دورست بؤ ئاييني لدةظ وان ثةيدا بكةن، ئةظ كارة ذى ديَ هةظسةنطييا ئاييني لدةظ وان ثاريَزيت بيَي هةبوونا ض كيَماسي يان توندكارييان د ئاييني دا()، يا ثيَدظي نينة دايباب هةمي بةرسظيَن دورست لدور ثرسياريَن زارؤكان ييَن ئاييني بزانن، بةلىَ ثيَدظية لسةر وان ئةو ستوينيَن باوةرييَ بؤ زارؤكيَن خوة شرِؤظة بكةن، هةتاكو لسةر باوةريةكا بهيَز ب خودىَ مةزن بن()، دىَ ضةندا جوان بيت ئةطةر دايباباب زارؤكيَ خوة ييَ ذ هةمييان مةزنتر رِاسثيَرن كو ئةو ثرسياريَن زارؤكان بنظيسيت، و ثتريا جاران ئةو ديَ ب ظيَ ئةركي رِابيت، تايبةتي ئةطةر هةست ب طرنطي و هاندانيَ كر، كا ضاوا ئةو ديَ بينن ئةظ كارة ييَ خوشة ذى بؤ وان، ذ لايةكي ظة: دآ بهاييَ ثرسياريَ ب شيَوةكيَ طشتي د ناخيَ زارؤكيَن مةزن دا ضينين، و ديَ بؤ دياركةين كو ثرسيار تشتةكة جهيَ رِيَزيَ ية ظيَجا ئةو ديَ ثرسياران كةن، هةروةسا ديَ د ناخيَ وان دا ضينين كو ل دةمآ ئةو دبنة دايك و باب، ئةو ذى ل ثاشةرؤذىَ طرنطييَ ب ثرسياريَن زارؤكيَن خوة بدةن، و ذ لايةكيَ ديظة: ديَ كومةكا ثرسياران لدةظ مة كومبن و ديَ بنة هاريكار بؤ مة ئةم ل بةرسظيَن وان بطةرييَن، و ديَ بنة هاريكار ئةم ثيَشبينييا ثرسياريَن خوَشك و براييَن وان ييَن ديتر ذى بكةين، و خوة بؤ بةرهةظ بكةين، ديَ ضةند كةيفا زارؤكي ذي هيَت دةميَ ئةم بةرسظا ثرسةكيَ ذ ثرسيَن وي ييَن بوري ددةين، ظيَجا طرنطيدان ب بةرسظدانةكا باش و موكوم بؤ ثرسياريَن وان؛ ب ئانةهيا خودىَ ديَ كارتيَكرنةكا مةزن لسةر وي هةبيت، و هةروةسا لسةر ثةيوةندييا مة ذى د طةل وي، و ديَ بيتة ئةطةر كو دايباب ببنة ذيَدةريَ ئيَكيَ ييَ مةعريفيَ و وةرطرتنا زانينيَ لدةظ زارؤكي، و ديَ بيتة ذيَدةرةكيَ باوةرثيَكري ب دريَذييا ساليَن دويظدا، ل جهىَ كو ثيَزانينيَن خوة ذ هندةك ذيَدةريَن باوةرثيَنةكرى وةربطريت، و ب تايبةتي د قوناغا هةرزةكارييَ دا().

ل ظيَرآ خالةك يا هةي، ثيَدظية دايباب لىَ د هشياربن، ئةو ذى: ثيَدظياتيا ذيَكجوداكرنا دوو جوريَن ثرسيارانة لدةظ زارؤكان، يا ئيَكيَ: ثرسياريَن رِذدي تيَدا هةي، ئةويَن ئةم دبينين كو زارؤك هةر ييَ دووبارة دكةت، و دبيت ثرسيارا ثتر ذ تاكةكيَ خيَزانيَ بكةت، و دبيت هندةك ثرسياريَن دي ذى، ذيَ ثةيداببن، يا دووىَ: ثرسياريَن دةمكورت و (عةرةزي) نة؛ ئةويَن ئةطةر مة لدور بابةتةكيَ دي د طةل ئاخفت؛ ديَ ثرسيارا خوة ذبير كةت، ظيَجا جوريَ ئيَكآ نة ذ حيكمةت و شارةزايييَ ية ئةو بهيَتة ثشتطوهظة هاظيَتن، بةلكي ديَ د بةرسظدانا ويَدا خوة زةحمةت و ماندي كةين، يان ديَ بؤ ل بةرسظيَ طةرييَين، يان ديَ بؤ ل كةسةكي طةرييَين كو بةرسظةكا جوان و باش لسةر بدةت، و د ظيَ ضةنديَ ذي دا؛ رِةهةندةكيَ ثةروةردةيي ييَ طرنط هةية، بةلىَ هنديكة ثرسياريَن دةمكورتن؛ ئاريشة نينة ئةم وان دةرباز بكةين، تايبةتي ذى ل دةميَ سةبارةت هندةك بابةتان بن، دبيت زارؤك د بةرسظا وان نةطةهيت و ئةقلىَ وي وةرنةطريت.

بنه‌مایێن سه‌ره‌ده‌ریكرنێ

د گهل پرسیارێن زارۆكان

كومةكا بنةما و بهايان هةنة؛ ثيَدظية لسةر دايبابان ثيَطريييَ ثيَ بكةن، و ل دةمىَ بةرسظدانا لسةر ثرسياريَن زارؤكان، بةرضاظ وةربطرن، ذ وان ذى:

  1. بنةماييَ رِيَزطرتنىَ؛ ئةو دايبابيَن جوان طوهدارييا ثرسياريَن زارؤكان دكةن؛ ديَ وي هةستي ل دةظ زارؤكي ثةيداكةن، كو ئةو ذى د ثشكدارن د طةل خةميَن وي، و دآ هةستآ رِيَزطرتن و (تةقديرىَ) لدةظ وي ثةيداكةن، ئةظ ثشكداريية ذى دآ هةظسةنطييا دةرؤني يا زارؤكي و ئارامييا وي بؤ زظرينيت، و بلةز ديَ هيَماييَن باوةري بخوةبوونيَ لدةظ وي بينين، و دآ هويراتييَ د كرنا ثرسياراندا و دويظئيَكييا لؤذيكي د رِيَكا دان و ستاندنيَ دا بينين.
  2. بنةمايىَ باوةري و تةناهييَ؛ ل ظيَرىَ ديَ دايباب هويراتييَ د وان بةرسظان دا ثةيداكةن ييَن ئةو ثيَشكيَشي زارؤكيَن خوة دكةن، ئةظةذى ب رِيَكا هندةك ثةيظ و زاراظيَن ناظدار و نياس، بؤ وان و ب ساناهيكرنا ظان ثيَزانينان د ضارضؤظىَ خوة يىَ زانستييَ دورست دا، هنديكة رِاستطؤييا د بةرسظدانىَ داية؛ ئانكو ل دويماهيا بابةتي دا ب رِامانا بجه هاتنا رِةؤشا خؤجهي و باوةري و ئارامييا دةرؤني دهيَت.
  3. بنةمايىَ ضارةسةركرنا ثالدةريَن تايبةت ب زارؤكان ظة؛ ئةو ثالدةريَن ذ (سياقىَ) وي هةلويستىَ ئةو تيَدا دذيت ثةيدادبن، بؤ نموونة: ئةو زارؤكيَ هةست ب دوودلى و نةئارامييَ دكةت، ل وى دةمىَ زارؤكةكيَ نوي دناظ خيَزانىَ دا ذدايك دبيت، ظيَجا ديَ ثرسيار كةت: ئةرىَ زارؤك ذ كيظة دهيَن؟ و ئةم نةشيَين ظيَ ئاريشىَ بتنىَ ب بةرسظدانا زانستي ضارةسةر بكةين، بةلكي ثيَدظية ئةم ثالدةريَ دورستي ييَ ئةو هانداي و ثالداي بؤ كرنا ويَ ثرسياريَ ضارةسةر بكةين، و طرنطييةكا باش و تايبةت ب وي بدةين().

باشترين تشتيَ مةزن ثيَشكيَشي بضويكان بكةن؛ رؤهنكرنا ئةقليَن واناية، نة بتنىَ ب رِيَكا ضيرؤك و ظةطيَران و ثيَزانينيَن دورست، بةلكي ب رِيَكا رِاهيَنانا وان لسةر هزركرنىَ، و ثيَشئيَخستنا ثيَشنياران و رِائينانا وان لسةر هندىَ، كو ئةو بتنآ ب سةرظةهييا تشتان بريارىَ نةدةن و بةس نةكةن، بةلكي ئةم وان ثالبدةين و بةرىَ وان بدةينة هزركرنىَ، د وي تشتي دا يآ ل ثشت ظي تشتيَ ب سةرظة بؤ وان ديار بووي()، هةروةسا ثيَدظي ب ضالاكبوونةكا ئةريَني و طةنطةشةكا ئاظاكةر و دان و ستاندنةكا ئارمانجدار و طوهؤرينا بوضوونان هةية()، كا ضاوا لسةر وان ثيَدظية ئةو بخوة ب كرنا وان ثرسياران رِابن، ييَن كو هزركرنىَ لدةظ زارؤكان ثيَشدئيَخن.

هةروةسا د شيان دا هةية ئةم ب شيَوةكىَ مةزنتر بةرسظان بؤ ثرسياران بكاربينين، دايباب دشيَن داخوازآ ذ زارؤكي بكةن، يان بؤ وي ثيَشنيار بكةن، كو ل دةمىَ خيَزان كوم دبيت ئةو ثرسيارا خوة بكةن، ثاشي ئةطةر ثرسيار يا ئاسايي بيت و ض كويراتي تيَدا نةبيت و نةيا هةستيار بيت، دةرفةت ب هةمييان بهيَتة دان ثشكداريىَ د بةرسظدانىَ دا بكةن، بةلىَ طةلةكا طرنطة كو ض براييَن وي ييَن مةزن ترانةيان ب سادةييا ثرسيارا زارؤكي نةكةن، و ئةطةر تشتةكىَ هوسا رِؤيدا؛ ثيَدظية لسةر بابي ئةو ل لايىَ زارؤكي بمينيت و ثشتةظانيا وي بكةت و ثةسنيَن ويَرةكييا وي بكةت، هةروةسا دياربكةت كا ئةم هةمي ضةند ثيَدظي ب كرنا ثرسياراينة، و طؤتنا خودىَ ل بيرا هةميان بينيتة ظة: [وَمَا أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا] [الإسراء: 85]، ئانكو: ((و تشتةكآ كيَم تيَ نةبيت ذ زانينآ، ضو بؤ هةوة و هةمي مرؤظان نةهاتييةدان))، و د بةرسظدنا ب كوم دا؛ ئةم ضةندين ئارمانجان بدةست خوة ظة دئينين، كو دةرطةهىَ وان ذى ثرسيارا زارؤكي ية.

په‌روه‌رده‌كرن

ب ڕێكا دان و ستاندنێ

رِيَكا طؤنجايي بؤ زارؤكي؛ رِيَكا دان و ستاندنىَ ية، ئةوا لسةر طةنطةشةكرن و ثرسيار و بةرسظىَ رِادبيت؛ ضونكي ئةو دبيتة هاريكار بؤ ظةكرنا زمانىَ وي، و كاردكةت لسةر بدةستظة ئينانا ضاوانييا ثةيدابوونا شيانيَن كةسوكي، ئةويَن كو زانين ثىَ بدةستظة دهيَت، ضونكي ئةو دان و ستاندنة ويَ نيَزيك دكةت و ئارمانجيَن وآ بجه دئينيت()، ثيَدظية ذى زارؤك ل دةمىَ دان و ستاندنىَ هةست ب كةرامةتا خوة بكةت، ضونكي ئةظة ديَ بيتة ئةطةر زارؤك هةست ب ئازادييا خوة بكةت، و هةست ثآ بكةت ئةو يىَ ذ دوودلي و ترس و هةظركييَن دةرؤني رزطاربووي، وةكي دةرنةئيَخستن و طريَيان (عوقدةيان)، و ئةطةر زارؤكي ل دةمىَ دان و ستاندن و طةنطةشىَ؛ هةست ب ئارامييا دةرؤني كر، دىَ وان هةمي هةظركي و نةخوةشييَن د ناخىَ وي دا هةين بؤ كةسىَ ئةو د طةل دئاخظيت ئاشكةراكةت و بيَذيت، ظيَجا ئةطةر هةردوولا طةهشتنة ئةطةريَن ئاريشيَ و ب ئاشكةرايي ئاخفتن، زارؤكي ذى هةمي تشتيَن د ناخىَ خوةدا ئاشكةرا كرن، دىَ ضارةسةري يا ب ساناهي بيت و سةركةفتن ذى تيَدا ديَ ب ساناهي كةظيت().

هنديكة دان و ستاندنة د ناظبةرا زارؤكي و دايبابان دا؛ كومةكا بةرهةمان ثيَظة دهيَت، ذ وان: هةظنياسين؛ زارؤك ديَ ثتريا هةمي كةسان ييَ نيَزيكي تاكيَن خيَزانا خوة بيت، ذ وان ذى: ئيَكطرتنة (تةئالؤف)؛ دان و ستاندن ئيَكطرتنآ د ناظبةرا تاكيَن خيَزانيَ دا زيَدة دكةت، و حةزذيَكرن و نيَزيكيةك ذى د ناظبةرا واندا ثةيدادبيت، بةرهةمةكىَ دي دليني و كةيف ثآ ئينانة (تةلاتوف)؛ ئانكو مة بتنىَ كةشىَ فةرمي ذ دان و ستاندنىَ نةظيَت، بةلكي رِامانا دان و ستاندنيَ يا ب دورستاهي دىَ ب ثةيظةكا جوان و شرين و كةشةكىَ كةيف ثآ ئينان و خوةش بيت().

ذ يا بوري ئةم دبينين، هنديكة ثةروةردةكرنا ب دان و ستاندنيَ ية، ئةو كريارةكة ب هندةك تشتان دهيَتة جوداكرن، ئةو ذى ئةظةنة:

  1. ئةو ئازادييا د هزركرنآ دا ددةتة زارؤكي، دا كو ئةو بخوة رِاستييان ئاشكةرا بكةت، ئةظ ضةندة ذى دبيتة ثالدةرةك بؤ داهيَنانآ، و كةسايةتييَ ذى ثيَشدئيَخيت.
  2. ئةو يا سادةية و ض زةحمةتي تيَدا نينة، زارؤك ذي ب دلىَ خوة و بيَي شةرم سةرةدةرييَ د طةل دكةت.
  3. ئةو كةيفخوةشييَ دكةتة د دلىَ بضويكان دا، و هةستكرنا ب خوةيياتييَ لدةظ وان ثةيدا دكةت، و وان فيَري طوهداريكرنا بؤ كةسيَن دي دكةت.
  4. ئةو دةرفةتيَن ليَطةريان و هزركرنا د ثاشةرؤذىَ دا بةرهةظ دكةت، زارؤك ل ظيَرىَ ديَ تشتان ب طؤشةيةكا جودا بينيت، و ئةو ديَ زارؤكي رِائينيت لسةر هزركرنا لؤذيكي.
  5. هشيارييا زارؤكي ئاطةهدار دكةت، و خرابي و سستاهي و خاظيييَ ذىَ دوير دكةت()، و وي ثالددةت داكو يىَ ضالاك و لظوك بيت

چێكرنا پرسیارێن

دان و ستاندنێ

طةلةك شيَوازيَن ثرسياران ييَن هةين؛ كو د شيان داية ئاراستةي زارؤكي بكةين، ذظان شيَوازان ذى:

– (ض ضيَدبيت؟)، ئةظ شيَوازة زارؤكي هانددةت بؤ ليَطةريانىَ ل وان تشتيَن ل دوريَن وي ضيَدبن، ئةظجا ئةو يا هاريكارة كو زارؤك ب خوة وي تشتىَ وي رِاستةوخؤ ديتي سالؤخةت بكةت.

– (تة ض دظيَت؟)، ئةظ شيَوازة ذى دبيتة هاريكار بؤ دةستنيشانكرنا ثيَدظياتييَن وي ب دورستي.

– (تؤ ضاوا ظي كاري دكةي؟)، ئةظة دآ هاريكارييا وي كةت بؤ هزركرنا ئازاد، و دىَ هزرا وي بةرةظ ليَطةريانا ل بةرسظىَ بةت.

– (بؤضي ئةظة ضيَدبيت؟)، ئةظةذى دىَ هاريكاربيت بؤ دةربازكرنا تشتيَن ب سةرظة، و ليَطةريانىَ ل ئةطةريَن وان، ظيَجا دىَ دةست ب شرؤظةكرن و ليَطةريانىَ كةت، ل وان زنجيريَن تشتان ثيَكظة طريَ ددةت.

– (ئةم دىَ ض كةين ئةطةر فلان تشت رِوَيدا؟)، و ئةظة دآ هاريكارييا وي كةت بؤ دووبارة هزركرن و تةماشةكرنا تشتان ب ديدطةه و طؤشةييَن جودا.

ئةو ثرسياريَن د شيان دا هةين ئاراستةي زارؤكي ذى بكةين، دبنة ضةند جورةك، لىَ ذ طرنطترين سالؤخةتيَن ثرسياريَن باش، ئةويَن د ثةروةردةكرنا دان و ستاندنا د طةل زارؤكان دا، فيَقي و بةرهةم ذىَ دهيَتة ضاظةريَكرن؛ ئةظيَن ل خوارىَ نة:

  1. هندي د شيان دا هةبيت ثرسيار يا كورت بيت.
  2. يا رِؤهن بيت و د هزرةكآ دا يا كورتكري و سنوردار بيت.
  3. يا طؤنجايي بيت د طةل ذييَ زارؤكي و دةم و جهيَ وي و وىَ رِةوشا ئةو تيَدا د ذيت.
  4. ثرسيارةكا وةسا نةبيت دورستي و خةلةتيييَ بخوةظة بطريت، بةلكي دظيَت ثرسيارةك بيت، بيردانكا زارؤكي بلظينيت و ئاسوييَن وي بةرفرةه بكةت، وةسا كو بؤ هزركرنا د بةرسظىَ دا دةرفةتىَ بؤ ثةيدا بكةت().شێوازێن به‌رسڤدانێ

ل سهر پرسیارێن زارۆكان

بةري نوكة مة بةحسىَ ثرسياران؛ و جور و ضاوانييا ضيَكرنا وان و ييَن وةكي ظانة كر، و ل ظيَرىَ دىَ بةحسىَ بةرسظان كةين، و ضةندين شيَوازيَن هةين بؤ بةرسظدانىَ لسةر ثرسياريَن زارؤكان، لدويظ دةم و جه و ئةو كاودانيَ ئةو ثرسيار تيَدا هاتيية كرن، و ناظدارترين شيَواز ذى؛ ئةظةنة:

  1. بةرسظدانا زارةكي يا راستةوخؤ؛ ئةو ذ هةمي بةرسظان ثتر يا بةلاظة، ئةظةذى يا وةساية زارؤك ديَ ثرسيارىَ كةت، و مالباتا وي ذى ديَ بةرسظةكا زارةكي لسةر دةن، ثتريا جاران ذى ئةظ بةرسظة بلةز و د كورتن.
  2. بةرسظدان ب رِيَكا ظةطيَرانا ضيرؤكةكا كورت؛ ئةوذى رِيَكةكا نة رِاستةوخؤية د بةرسظدانا لسةر ثسياران، و دظيَت ئةو ضيرؤك ذى يا طؤنجايي بيت د طةل سرؤشتىَ ويَ ثرسيارا هاتيية كرن، و وةك نةريتةك زارؤك حةز ذ ظي جورىَ بةرسظىَ دكةن، و ب جواني طوهداريييَ بؤ دكةن.
  3. بةرسظدانا ويَنةكري؛ دبيت زارؤك ثرسيارةكيَ بكةت كو بةرسظدانا لسةر ويَ يا ثيَدظي ب بكارئينانا هندةك ويَنةييَن رِؤهنكةر بيت، وةكي ثرسياريَن زانستي، ذبةركو ويَنة ذى ذيَدةرةكيَ سةرةكيية بؤ زانين و مةعريفىَ، تايبةتي ئةطةر ئةظ ويَنةية د رِةنطا و رِةنط و سةرنجرِاكيَش بن.
  4. بةرسظدان ب رِيَكا ديتن و تيَبينيكرنىَ؛ بةلكي زارؤك ثرسيارةكيَ بكةت كو د شيان دا هةبيت، ب شيَوةكىَ كرياري بةرسظ لسةر بهيَتة دان، ئةظة ذى ب ويَ ريَكيَ كو زارؤكي ببةية جهيَ بةرسظيَ، دا وان تشتان لسةر ذيوار و واقعي تيَبيني بكةت و بةرسظان ذيَ دةربيَخيت، وةكي ثرسيارا زارؤكي لدور طيانةوةريَن دناظ ذينطةهىَ دا، كا ضاوا دذين و ض د خوةن و ضاوا زيَدة دبن().

چه‌ند ڕێنشاندانه‌كێن گشتی؛

پێدڤیه ل دهمێ بهرسڤدانێ

بهێنه‌ به‌رچاڤ وه‌رگرتن

  1. يىَ رذد بة لسةر رِازيكرن و قةناعةت ثيَكرنا زارؤكي، ب بكارئينانا رِيَكا دان و ستاندن و ثرسياركرنىَ، ثشتبةستنىَ نةكة لسةر شيَوازىَ (تةلقينىَ)، دةمآ ئةم خلاس دبين ذى؛ ثيَدظية ثشترِاست بين، ئةرىَ ب شيَوةكىَ رازيكةر زارؤكي باوةر ذ وىَ بةرسظا هاتيية دان كر.
  2. د بةرسظدانا خوةدا يىَ رِاستطؤبة، و د بةرسظىَ دا درةوا ل زارؤكىَ خوة نةكة بةس دا ذ شةرم و تيَكةفتنىَ ب رِةظي، و يىَ رذد بة لسةر نةدانا ثيَزانينةكا خةلةت ب زارؤكيَ خوة – خوة رِةوش يا ضاوا بيت – ؛ ضونكي دورستيا بةرسظىَ و طؤنجانا وىَ د طةل ذيواري (و كا ئةو ضةند يا بةرئةقلة)، خالا باوةري هةبوونا زارؤكآ تةية ب تة.
  3. يىَ رذد بة لسةر ب ساناهيكرنا بةرسظا خوة؛ دا تيَطةهشتنا وىَ يا ب ساناهي بيت و د طةل ئةقلىَ زارؤكي ذى ب طؤنجيت، و خوة ذ بةرسظيَن بةرزة و ئالؤز؛ ئةويَن بيردانك و هزرا زارؤكي د شيَوينن دويربيَخة، يىَ رذد بة كو هندةك ثيَزانينيَن ب كيَم و كاسي نةدةية زارؤكي، ب هيَجةتا كو هيَشتا زارؤك يىَ بضويكة و شيانيَن تيَطةهشتنا دورست نينن، ضونكي ئةظ ثيَزانينة دىَ د بيردانكا زارؤكي دا ضةسثن و ضنة خوار().
  4. وةسا رِةفتارىَ د طةل زارؤكيَ خوة نةكة كو ئةو كةسةكىَ مةذي هشكة؛ ضونكي ئةوي شيانيَن تيَطةهشتنا وي تشتىَ تة دظيَت بطةهينييَ هةنة، ئةطةر تة ب شيَوازةكىَ جوان طةهاندىَ، و يىَ رذد بة كو ئيَكسةر بةرسظىَ لسةر ثرسيارىَ بدةي بيَي ض طوهؤرينىَ تيَدا بكةي، داكو زارؤك نةضيتة دناظ هندةك شةثرزةيي و طرفتارييَن دوير ذ وي تشتىَ ثرسيارآ بخوةظة طرتي.
  5. طازندا ذ زارؤكىَ خوة يآ بضويك نةكة، و ترانا ثيَنةكة و وي ثاشظة نةبة، ذبةر وآ ثرسيارا ئةو دكةت؛ خوة بلا ثرسيارا وي يا ضاوا بيت، بةلكي هةردةم بؤ وي دياربكة كو تؤ يىَ بةرهةظي بةرسظىَ لسةر هةمي ثرسياريَن وي بدةي(). هنديكة ترانةثيَكرنة؛ هةستكرنا ب بضووكي و نة باوةري بخوةبوونىَ لدةظ وي ثةيدا دكةت، و وي ذ حةزا زانين و ثرسياركرنىَ دوير دئيَخيت.
  6. دوودل و ئالوز نةبة، ذ وان ثرسياريَن د سةرىَ زارؤكي دا هةين لدور ئافراندةري، و ذ هندآ دوودل نةبة كو زارؤكىَ تة نةشيَت هزرا هةبوونا وي بكةت، ذ بةرسظدانا زارؤكي ذى نةرِةظة، ضونكي ئةظة دىَ بيتة ئةطةر ئةو بؤ بدةستظة ئينانا ثيَزانينان؛ ل جهةكآ دي ل هندةك ذيَدةريَن دي بطةرييَت.
  7. ذ وآ ضةندآ دوودل نةبة كو داخوازىَ ذىَ بكةي بؤ ليَطةريانا ل بةرسظىَ هندةك دةليظآ بدةتة تة، ضونكي ئةطةر تؤ د ويَنةيىَ كةسيَ ل بةرسظىَ دطةرييَت دةربكةظي؛ باشتر و ضيَترة ذ ويَنةييَ وي كةسىَ بانطةشا زانينىَ دكةت و ئةو بخوة يىَ نةزانة ب وي تشتي، ض كيَماسى تيَدا نينة تؤ بيَذية زارؤكىَ خوة؛ خوة ل من بطرة دا بؤ تة ل بةرسظةكا دورست بطةرييَم().
  8. ثرسياريَن زارؤكان ب طرنطيثيَدان و طوهداريكرن وةربطرة؛ و هشياربي ظان ثرسياريَن لدةظ وان هةين ثشتطوهظة ب هاظيَذي و طرنطييَ ثيَنةدةي. هنديكة ب خوةظة طرتنا زارؤكي و وةرطرتن و هةمبيَزكرنا ويية؛ ذ رِويىَ دةرؤني و ذيواري ذى هاريكاريا وي دكةن، كو ئةو شرؤظةكرنا تة لسةر هندةك تشتيَن تيَطةهشتنا وان لبةر وي ب زةحمةت كةفتي، وةربطريت و ثىَ رازي بيت().
  9. ئةطةر ذ رِاستا تؤ يىَ ب كارى؛ لسةر تة ثيَدظية تؤ ب جواني و نةرمي وي تيَبطةهيني، كو ئةظ دةمة نةيىَ طؤنجايية بؤ بةرسظدانا لسةر ثرسياريَن وي، و يىَ رذد بة لسةر ويَ ضةندىَ كو هةر دةمىَ تؤ ذ كارىَ خوة تةمام دبي، ئيَكسةر بةرسظا وي بدةي.
  10. خوة دويربيَخة ذ وىَ شرؤظةكرن و دريَذكرن و بةرفرهكرنا ض ثيَدظي ثيَ نةبيت، و بزانة بةرسظدانا لسةر ثرسياريَن كوريَ شةش سالي؛ ثيَدظية كورتتربن ذ بةرسظدانا لسةر ثرسياريَن كوريَ دةه سالي و ئاها هوسا، ئةظة لدور وان ثرسياريَن بةرسظدانا وان، ثيَدظي ب هندةك زيَدةهي و بةرفرةهيآ و ئينانا بةلطة و دةليلان دكةت، – هةروةكي د ثرسياريَن لدور بابةتيَن غةيبي دا و ثرسياريَن ب شةرم – دا، لىَ هندةك ثرسيار ييَن هةين، بةرسظدانا لسةر وان دىَ يا دياريكري بيت، و بؤ هةمي تةمةنيَن زارؤكان ذى دهيَنة طؤتن().
  11. هندي ذ تة بهيَت بةرسظيَن تؤ لسةر ثرسياران ددةي؛ ب هندةك تشتيَن ذيواري ظة طريَبدة كو زارؤك تيَبطةهيت، و خوة ذ وان تشتان دويربكة ييَن بزةحمةتة د ظىَ قوناغا تةمةني دا تيَبطةهيت، بزاظان بكة هندي د شيان دا هةبيت بةرسظيَن خوة بهيَز بيَخي، ب بةلطةييَن وان ثيَزانينيَن لدةظ زارؤكي ثشترِاست دكةن، داكو بةرسظا تة يا لؤذيكي بيت().
  12. هةبوونا رِيَكةفتنىَ د ناظبةرا دايبابان دا، د ثيَشكيَكرنا ثيَزانينان بؤ زارؤكي، ئانكو: لدةمآ ثيَزانينان نيشا زارؤكي ددةن، ض هةظدذى د بوضوونيَن ض ذ دايبابان دا نةبيت.
  13. نابيت بةرسظا ثرسيارا زارؤكي ب ثرسيارةكا دي بهيَتةدان، وةكي بؤ نموونة باب ذيَ بثرسيت: (مةرةما تة ضية؟)، ل ظيَرىَ زارؤك ديَ هةست ب بيَهيظيبوون و هةرفينىَ كةت، ذبةركو ئةو نةشيا ثرسيارا خوة بطةهينيتة بابىَ خوة؛ ضونكي زارؤك وةسا هزر دكةت كو ثيَدظية دايبابيَن وي د ثرسيارا وي بطةهن، بيَي ض شرِؤظةكرن و رِؤهنكرن، ظيَجا ئةطةر ئيَك ذ دايبابان ظيا ذ ثرسيارا زارؤكيَ خوة ثشترِاست بيت، يا باش ئةوة ئةو شيَوازىَ بنةجهكرنىَ و (تةقريريَ) بكاربينيت و بيَذيت: مةرةما تة ئةظةية.
  14. نابيت دايباب بوضوونا زارؤكي تةثةسةربكةن و زورِيىَ لىَ بكةن، ل وى دةمىَ بةرسظا زارؤكي لسةر ثرسيارةكا دياريكري ددةن، ظيَجا دةمىَ زارؤك ذ ذيَدةرةكىَ دي و ب ريَكةكا جودا ذ يا دايبابان، ثيَزانينيَ بدةستظة دئينيت؛ د ظي حالةتي دا؛ ثيَدظية باوةريآ بؤ زارؤكي ضيَكةن ب بةرسظدانةكا دورست و ب ريَكةكا ساناهي و كورت، كو باوةريا وي ب دايبابان بهيَت نةكو بةرؤظاذى().
  15. يىَ رذد بة كو بةرسظ د ضارضوَظيَ دان و ستاندن و ئاخفتنىَ دا بيت، نة كو ضارضوَظيَ وانة و طؤتارىَ، و طةلةك نموونا بينة و ضيرؤكان ظةطيَرة، و ئنسكلؤثيديا (مةوسوعةييَن) زانستي ييَن ويَنةكري بكاربينة()، دا زارؤك د رِامانا وي تشتي بطةهيت و بضيتة د بيردانكا وي دا، يارييَن دهيَنة ليَكدان بكاربينة، هةروةسا زارظةكرنىَ، هزركرنآ، هةلبةست خواندنآ، بهيَزكرنا ئةقلي، يارييَن هزري، برين و ليَكدانآ و ويَنةكيَشانآ و ذبلي وان()، ضونكي طوهؤرينا ئالاظان هزركرنا وي ئاظادكةت و ثيَشدئيَخيت، و ثيَزانينان د سةرىَ وي دا دضينيت.
  16. هندةك ثرسيار هةنة؛ ئيَكسةر ب جارةكىَ بةرسظ لسةر ناهيَتة دان، بةلكي ثيض ثيضة و ب (تةدريجي) بةرسظ دهيَتة دان، ظيَجا ضةند ئةو ثتر ثرسيار بكةت؛ بةرسظ دىَ زيَدةتر بيت، لدويظ ذيىَ وي و جورىَ ثرسياريَن وي و كا ئةو ضةند تيَدطةهيت و شيانيَن وةرطرتنا وي ضةندن().
  17. دةمآ زارؤك مةزن دبيت و كيَم كيَمة دطةهيتة قوناغا ثيَطةهشتنىَ؛ يا باش ئةوة ئةم دةستثيَكىَ بوضوونا وي وةربطرين لدور وي تشتىَ ئةو ثرسيار دكةت، ظيَجا دىَ ثرسيارا وي ئاراستةي وي كةينةظة، دا بزانين كا دىَ ضاوا سةرةدةرييَ د طةل كةت، و ب ظىَ سةرةدةرييا وي ئةم دشيَين دةست ب بةرسظدانىَ بكةين. و ثيَدظية لسةر مة ئةم دةستا ذ وىَ بزاظىَ بةردةين، كو وة ل زارؤكي بكةين ئةو ب ئةقليَ مة هزر بكةت، ضونكي ئةظة دآ زارؤكي دانيتة د ضارضؤظةكي دا كو نة يىَ ويية().

شاشییێن په‌روه‌رده‌یی

ل دهمێ بهرسڤدانێ

ذ طرنطترين شاشي و خةلةتييَن ئةم د طةل زارؤكيَن خوة دكةين؛ ئةظةنة:

ئةم لايةنيَن ثةروةدةيي ييَن ذيَكجودا بةرضاظ وةرناطرين؛ ضونكي مة لايةنىَ باوةري و ئيماني و يىَ رِةوشتي و ييَ زانستي يىَ هةي، و يا خةلةتة ئةم طرنطييَ ب لايةنةكي بدةين و لايةنيَن دي بهيَلين، يان هةفسةنطيييَ د ناظبةرا وان دا نةكةين، هةروةسا خةلةتيةكا دي ئةظةية، مرؤظ ب رِيَزبةندي ب كارىَ ثةروةردةكرنىَ رِانةبيت (ئانكو: ئيَكىَ ئةنجام بدةت ثاشي بضيتة يا دي)، و بةردةوام يىَ رِةق بيت و ثةروةدةكةري ثاشظةليَبدةت، و وي رةزيل بكةت و وي ب كيَماسيكرنىَ طؤنةهبار بكةت. و شاشيةكا دي: حةزا مةية كو زارؤك بىَ طةنطةشة خوة بدةست طؤتنا مةظة بةردةت، هةروةسا: مرؤظ ثرسيار و رِاويَذا خوة ب بسثور و كةسيَن خودان سةربؤر نةكةت، و لةزىَ بكةت و طةلةك ل دويظ نةضيت، هةروةسا: ئاخفتن و رِيَنيشاندانا مرؤظي يا رِؤهن و ئاشكةرا نةبيت ل دةمآ ثةروةرديَ، و رِيَنيشاندان و كرياريَن مة بةرؤظاذى طؤتنيَن مة بن، و مرؤظ ثةياميَن نةريَني ييَن بيَهيظةكةر بيَذيت()، ئةظة هةمي خةلةتي نة، و كارتيَكرنىَ ل ئاظاهييَ ثةروةردةيي و ئيماني د دةرؤنىَ زارؤكي دا دكةن.

 

Back to top button