پرسیارێن گرێدایی ب ڕۆژا قیامهتێ ڤه

ڕۆژا قیامهتێ چیه؟

ئةو رِؤذة يا خودآ تيَدا هةمي ضيَكرييان ساخ دكةت و ليَثرسينىَ د طةل وان دكةت، ب رِؤذا دويماهييَ هاتيية ناظكرن؛ ضونكي ثشتي وآ ض رؤذيَن دي نينن، و دبيَذنآ رؤذا حيسابىَ ذى؛ ضونكي خودآ حسيَبىَ د طةل خةلكي دكةت لسةر وي تشتىَ وان د ظآ دونيايىَ دا كري، ظيَجا يىَ كارىَ باش كربيت و طوهدارييا خودىَ كربيت؛ خودآ دآ وي بةتة بةحةشتآ، و يىَ خرابي ذى كربيت و بىَ ئةمرييا خودىَ كربيت، دآ وي بةتة جةهنةمآ، ئةو ئةو رِؤذة يا ذيانا دونياييَ بؤ هةمي مرؤظان تيَدا ب دؤماهيك دهيَت، هةروةسا دبيَذنآ – رِؤذا قيامةتآ ذى – ، ئانكو: ئةو رِؤذا خةلك تيَدا ذ طؤرِيَن (قةبريَن) خوة رِادبنةظة، و بؤ ئةنجامدانا حيسابآ بةرةظ مةيدانا مةحشةرآ ظة دضن().

ڕۆژا قیامهتێ كهنگیه؟ و بۆچی ئهڤ ڕۆژه ل بهر مه هاتیه ڤهشارتن؟

كةسةك نزانيت رِؤذا قيامةتآ كةنطية، خودآ كةرةم دكةت: [يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا * فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْرَاهَا * إِلَى رَبِّكَ مُنْتَهَاهَا * إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ يَخْشَاهَا] [النازعات: 42 – 45]، ئانكو: ((بوتثةريَس – بؤ ترانة – ثرسيارا دةمآ هاتنا قيامةتآ ذ تة دكةن * تؤ ضوييَ ذ دةمآ هاتنا وآ نزاني * خوديَية وآ ضةندآ دزانيت * و هةما كارآ تة ئةوة تو وي ب قيامةتآ بترسيني يىَ ذآ بترسيت))، و خودآ ئةو رِؤذ لبةر مة يا ظةشارتي، هةتاكو ئةم طةلةك كرياريَن باش بكةين و هةر رِؤذ بؤ ظآ رِؤذىَ د ئامادةبين، ئةظةذى ب رِيَكا كرنا باشييَ و هيَلانا خرابييَ، و ئةطةر مرؤظي زاني ئةظ رؤذة كيذكة؛ ئةو هةتا دةمةكآ كيَم ذى بةري هاتنا ظآ رِؤذىَ تةوبة ناكةت و ل خوة نازظريت، و دا ئةو خرابييا د دونياييَ دا هةي؛ طةلةك ذ وىَ زيَدةتر ليَ هيَت و دا دونيا ذ خرابييَ تةذى بيت().

حیساب «لێپرسین» چیه؟

حيساب ئةظةية؛ خودآ مرؤظيَن دةستثيَكيَ هةتا دويماهيكيَ كومظةكةت، خودآ كةرةم دكةت: [قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ * لَمَجْمُوعُونَ إِلَى مِيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ] [الواقعة: 49 – 50]، ئانكو: ((تو – ئةي ثيَغةمبةر – بيَذة وان: ييَن ثيَشييَ و ييَن ثاشييَ ذ دووندةها ئادةمي هةمي * ل رِؤذةكا دةستنيشانكري، كو رِؤذا قيامةتيَية، دآ هيَنة كومكرن))، ثاشي دآ وان كرياريَن وان ئةنجام داين؛ نيشاني وان دةت و دآ وان كرياران ب وان دةتة نياسين، ثاشي دآ جزاييَ وان دةت لسةر كرياريَن وان، ظيَجا هةر كةسىَ خيَر و باشي كربيت دآ بينيت، و يىَ خرابي ذى كربيت دآ بينيت، خودآ كةرةم دكةت: [فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ * وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ] [الزلزلة: 7 – 8]، ئانكو: ((ظيَجا هةضيييَ هندي طرانييا ميَريةكا بضويك باشي كربن، ئةو ل ئاخرةتآ خيَرا خوة دآ بينيت * و هةضييَ هندي طرانيا ميَريةكا بضويك خرابي كربن، ئةو ل ئاخرةتآ جزاييَ خوة ديَ بينيت)).

مرن چیه؟

زارؤك د ذيىَ شةش سالييَ و د بن دا؛ ب شيَوةكىَ طشتي نةشيَت ب دورستي د رِامانا تةمام يا مرنآ و رِابوونةظآ بطةهيت، هةروةسا يا بزةحمةتة ئةو تيَبطةهيت كو مرن دؤماهيكةكا مسؤطةرة بؤ هةمي مرؤظان بيَ جؤداهي، بةلىَ زارؤكيَ ذيىَ وي شةش سالي هةتا هةشت سالي؛ ب طشتي ئةو تيَدطةهيت كا مرن ضية و دشيَت ويَ لسةر مرؤظان جيَبةجيَ بكةت، و زارؤك دةمآ دطةهيتة هةشت سالييَ هةتا دةه سالييَ؛ دآ شيَت ب تةمامي د بابةتآ مرنآ و رِابوونةظآ طةهيت، و دبيت زارؤك ببينيت كةسةك ذ خيَزانا وي دمريت، و ئةظة ببيتة ئيَكةمين رِويبريبوونا وي د طةل مرنآ، و ئةم نزانين كا دآ هةستيَن وي ض بن دةمآ طوه ل مرنآ و قةبري دبيت، ثتريا جاران ئةو ذ بةحسكرنا ظان تشتان دترسيت، ذبةر ظآ ضةندآ ذى؛ لسةر مة ثيَدظية ئةم بلةز رِامانا مرنآ بؤ زارؤكي رِؤهن و شرؤظة بكةين، بيَي ئةم درِةوآ ليَ بكةين و بزاظيَن رازيكرنا وي ب وآ ضةندآ بكةين، كو ئةو كةسىَ مري يىَ ضووية طةشتةكآ – بؤ نموونة – ضونكي طةلةك ثيَناضيت و ئةو دآ رِاستييَ ذ كةسيَن دي زانيت.

يا باشتر ئةوة – بةري زارؤك مرنا كةسةكآ خيَزانا خوة دبينيت – : ئةم مرنا ضيضكةكآ (بالندةكي) نيشا وي بدةين، يان دارةكا مري، يان كيَز و حةشةراتةكا مري، ضونكي ئةظ ضةندة؛ دآ تيَطةهآ مرنآ ب شيَوةكىَ هةستثيَكري بؤ زارؤكي رِؤهنكةت، ثاشي ب سادةيي و كورتي دآ بؤ زارؤكي رؤهنكةين كو مري ييَ ضووي دا ل جيهانةكا دي بذيت، و ئةم هةمي دآ مرين دةمآ ئةم مةزن دبين، و دآ طةهينة وان كةسيَن بةري مة مرين، و ب ئانةهيا خودآ ل بةحةشتى ديَ د طةل وان ذين، و يا طرنطة: زارؤك بزانيت كو مرن ب رِامانا ب دويماهيك هاتنا هةمي تشتان ناهيَت، بةلكي ئةو ظةطوهاستن و ضوونا مرؤظيَ باوةردارة بؤ جيهانةكا باشتر، و ظةطوهاستنا كةسىَ خرابكارة دا بطةهيتة سزايىَ خوة، و دةمآ خودآ مة دمرينيت، رِامانا ظآ ئةو نينة ئةو حةز ذ مة ناكةت، بةلكي ئةو مة دمرينيت دا لدةظ وي بذين، ل هندةك بةحةشتيَن طةلةك خوةش و جوان و دلظةكةر؛ كو كةسةك نةشيَت تةخمينا جوانييا وآ بكةت().

پا ڤێجا بۆچی هندهك زارۆك دمرن؟

ب طشتي زارؤك خرابيييَ ناكةن، و ذ كةيف كاريَن خةلةت ئةنجام نادةن، ذبةر ظىَ ضةندىَ ذى؛ هةر زارؤكةكآ دمريت خودآ ب دلؤظانييا خوة ثيَشوازييَ لىَ دكةت و وان دبةتة بةحةشتىَ، و دةمآ مرؤظ دمريت و لةشىَ وي ذناظ دضيت، رِؤحا وي هةر دمينيت و ثويض نابيت، ئةو رِؤح بةرةظ ضيَكةرىَ خوةظة بلند دبيت و بيرهاتنيَن وي ييَن جوان و كرياريَن وي ييَن باش دآ هةر د دليَن خةلكي دا مينن، لةوما؛ ثيَدظية مرؤظ خوة بؤ ديدارا خودىَ بةرهةظ بكةت، ب كرنا خيَر و باشيان و ثيَطيربوونا ب رِيَنمايييَن شةريعةتآ ئيسلامى().

دهمێ ئهم دمرین؛ دێ كیڤه چین؟

طاظا ئةو دةمآ خودآ بؤ مة د دونياييَ دا دةستنيشانكري ب دويماهيك دهيَت؛ دآ هيَينة ظةطوهاستن بؤ قةبري – كو ئةو ذى جهيَ تايبةتة ب مرييان ظة – ، و قةبر دآ بيتة ميَرطةك ذ ميَطريَن بةحةشتآ، بؤ وي كةسىَ باوةري ب خوداييَ خوة ئيناي، و طوهدارييا وي دكةت و د ذيانا خوةدا كرياريَن باش و قةنج دكةت، ظيَجا هةتا رِؤذا قيامةتآ دهيَت ئةو ديَ بةردةوام د وي قةبري دا د نيعةمةتان دا بيت().

ئهرێ مری گوهـ ل تشتان دبیت و دبینیت؟ ئهو چاوا ل بن ئاخێ بێهنا خوه ههلدكێشیت؟ ئهرێ ئهو دخوهت و ڤهدخوهت و دنڤیت؟

بةلىَ؛ مري طوه ل سلاظيَ دبيت دةمآ ئةم سلاظ دكةينة وي، هةروةسا دوعا ذى دطةهنىَ؛ دةمآ ئةم دوعا بؤ دكةين، بةلىَ ئةو وةكي مة بيَهنا خوة هةلناكيَشيت، ضونكي وي ضو ثيَدظي ب بيَهن هةلكيَشانىَ نينة، ضونكي ئةو يىَ ل ذيانةكا دي كو ئةو نة وةكي ذيانا مة يا دونيايىَ ية، ذبةر ظىَ ذى؛ هنديكة ذيانا ئاخرةتآ ية؛ دةستثيَكا وىَ بةرزةخة، وآ هندةك ياسا و سرؤشتيَن جودا هةنة، نة بيَهن هةلكيَشان و نة خوارن و نة ظةخوارن، و نة نظستن و نة كار و كريار تيَدا نينن، بةلكي يان قةنجي و نيعمةتةكا بةردةوام و هةروهةر، يان ذى ئةشكةنجةدان و سزايةكىَ بةردةوام().

بەحهشت چیه و چ تێدا ههیه؟

بةحةشت مالا تةناهييَ ية، و ئةو جهةكآ جوان و سةرنجراكيَشة، هةر تشتةكآ تؤ هيظي دكةي ييَ تيَدا هةي، و هةر تشتةكآ تؤ حةز ذيَ بكةي دآ تيَدا بيني، بةحةشت جهةكة؛ مرؤظيَن باش و ضاكةكار دآ ضنة ويَرىَ، كو ئةو كةسن ييَن كاريَن باش ئةنجام داين. وآ هةشت دةرطةه ييَن هةين و ئةو ذى ثلة و ئاستن، و هةر باوةردارةك ذى ل دويظ وان باشي و خيَريَن وي كرين و ويَ دلؤظانيا خودىَ ثىَ دبةت دآ ضيتة تيَدا، ظيَجا خودانىَ طةلةك خيَران؛ دآ ل جهةكآ جوانتر و بلندتر بيت ذ خودانآ خيَريَن كيَم، بةلىَ هةر هةمي دآ ذين د ناظ بةرفرةهي و رِازيبوون و نيعمةتان دا، ل بةحةشتآ دآ ب ذيانةكا بةختةوةر ذين، نة تيَدا نةساخ دبين و نة ماندي دبين، و دآ تيَدا خودايىَ مةزن و ثيَغةمبةرى و ثيَغةمبةريَن دي ذى بينين – سلاظ لسةر هةمي ثيَغةمبةران بن – هةروةسا ب ئانةهيا خودآ دآ وان هةمي كةسان بينين ييَن ئةم حةز ذيَ دكةين، و هةر تشتةكآ ئةم حةز ذيَ بكةين و مة بظيَت يىَ تيَدا هةي؛ ذ خوارن و ظةخوارن و خوةشبؤراندن و نيعمةتان().

جههنهم چیه و بۆچی خودێ ئهو ئافراندییه؟

جةهنةم مالا ئةشكةنجةدانيَ ية، ئةو جهةكة خودآ يا ضيَكري دا تيَدا سزايىَ هةر كةسةكي بدةت، ييَن كو كاريَن خراب ئةنجام دابن يان خةلك ئيَشاندبيت و طوهدارييا خودآ نةكربيت فةرمانيَن وي بجه نةئينابن.

چارهنڤیسێ گیانهوهران دێ چ لێ هێت، ئهرێ دێ چنه بەحهشتێ یان جههنهمێ؟

طيانةوةر نة د رِاستثاردي و (نة د موكةللةفن)، بةلكي ئةو هندةك ضيَكرييَن بندةستكرينة، خودآ ئةو ييَن ئافراندين دا خزمةتا مرؤظي بكةن، ظيَجا وان ض ليَثرسين و ض سزا لسةر نينة، و رِؤذا قيامةتآ هةمي طيانةوةر ذى ديَ هينة خرظةكرن و كومكرن، ثاشي دآ خودآ تولا هندةك ذ وان ذ هندةكيَن دي ظةكةت، ظيَجا دىَ تولا ميها طؤزةك ذ ميها خودان شاخ ظةكةت دةمآ وآ شاخةك ليَداي، ثاشي دةمآ خودآ تولا طيانةوةران ظةدكةت، دآ بيَذيتة وان ببنة ئاخ، ئةو ذى ئيَكسةر دآ بنة ئاخ().

Back to top button